მოამზადა ნათია ჯიქურაშვილმა
საქართველოს პედაგოგთა და მეცნიერთა თავისუფალი პროფკავშირი პედაგოგთა, პროფწევრთა მხარდამჭერი მძლავრი ორგანიზაციაა. მხარდაჭერისა და პატივისცემის ერთგვარი გამოხატულებაა ელექტრონული რუბრიკა „პროფწევრები განსხვავებული რაკურსით“, რომლის მიზანია პროფწევრების საქმიანობის წარმოჩენა და მათი დანახვა განსხვავებულ რაკურსსა და ამპლუაში, რესპონდენტის როლში.
რუბრიკამ მასშტაბური ხასიათი მიიღო და არაერთი წარმატებული პედაგოგი და სკოლის ლიდერი წარმოაჩინა.
ამჟამად ჩვენი რუბრიკის სტუმარია ბორჯომის №1 საჯარო სკოლის, ქართული ენისა და ლიტერატურის წამყვანი მასწავლებელი ლია გულიკაშვილი.
დოსიე: დავიბადე 1960 წლის 10 მარტს, ქალაქ ქუთაისში. 1977 წელს დავამთავრე ქალაქ ქუთაისის 23-ე საშუალო სკოლა, ხოლო 1985 წელს - ქალაქ გორის, ნიკოლოზ ბარათაშვილის სახელობის სახელმწიფო პედაგოგიური ინსტიტუტი - სპეციალობით ქართული ენა და ლიტერატურა. 1987 წლიდან ვმუშაობ ბორჯომის #1 საჯარო სკოლაში ქართული ენისა და ლიტერატურის მასწავლებლად. 1989-99 წლებში ვიყავი ბორჯომის რაიონის განათლების განყოფილების მეთოდური ცენტრის ქართული ენისა და ლიტერატურის მთავარი სპეციალისტი, ხოლო 1999-2004 წლებში - საქართველოს ენის სახელმწიფო პალატის ბორჯომის სამმართველოს უფროსი.მუდმივად ვზრუნავდი ჩემს პროფესიულ განვითარებაზე, რაც აისახა პედაგოგთა პირველი ტესტირებისას ( მომენიჭა უმაღლესი კატეგორია). 2012 წელს მასწავლებელთა სასერტიფიკაციო გამოცდების ჩაბარების შემდეგ გავხდი უფროსი მასწავლებელი, ხოლო 2019 წელს - წამყვანი. 2016 წელს ბორჯომის მუნიციპალიტეტმა მომანიჭა წლის საუკეთესო მასწავლებლის წოდება.
მყავს მეუღლე, ორი შვილი და ცხრა შვილიშვილი.
გაააცანით თქვენი რაიონი და სკოლა საზოგადოებას? რითია გამორჩეული და განსხვავებული სხვა სკოლებისგან?
ბორჯომი გამოირჩევა არა მარტო თავისი უნიკალური ბუნებითა და მინერალური წყლებით, არამედ თავისი კულტურითა და ისტორიით. ჩემი სკოლა თითქმის საუკუნეს ითვლის, მის კედლებში გამორჩეული პედაგოგების მიერ უამრავი ღირსეული პიროვნება აღზრდილა, ამიტომაც ვცდილობთ გავაგრძელოთ ეს ტრადიციები.
რამ განაპირობა თქვენი პროფესიული არჩევანი?
სკოლის დირექტორმა ბატონმა დავით ქომეთიანმა, რომელიც ამავე დროს ჩემი ქართული ენისა და ლიტერატურის მასწავლებელიც იყო, უდიდესი როლი შეასრულა ჩემი პროფესიის არჩევაში. მისმა პროფესიონალიზმმა, ლიტერატურის სიყვარულმა მეც უზომოდ შემაყვარა პედაგოგობა.
რა არის თქვენთვის წარმატება და რა გაძლევთ მოტივაციას?
ჩემი წარმატება მოსწავლეთა შედეგებია, სწორედ ეს მაძლევს მოტივაციას, ვიყო იმაზე უკეთესი, ვიდრე ვარ დღეს.
ვისი მხარდაჭერა გაძლიერებთ?
უფლის, მისი ნების გარეშე ხომ არაფერი ხდება, ასევე იმ ადამიანებისა, რომელთა წრეშიც მიხდება ცხოვრება და მოღვაწეობა.
თქვენს პროფესიაში რომელ თანამედროვე მიდგომებს და მეთოდებს გამოყოფთ, რომლებსაც სწავლებისას განსაკუთრებით იყენებთ?
ვემხრობი ჰუმანისტურ თეორიებს, ჩემთვის მოსწავლის პიროვნული განვითარება ყველაზე მნიშვნელოვანია, ამიტომ სწავლებისას უპირატესობას ვანიჭებ ისეთ სტრატეგიებსა და მეთოდებს, რომლებიც ხელს უწყობს და ავითარებს მოსწავლეებში პატრიოტიზმს, სამართლიანობას, თავისუფალი და კრიტიკული აზროვნების უნარებს. (ვაწყობთ ლაშქრობებს, ექსკურსიებს, ლიტერატურულ საღამოებს საქართველოსა და მის ფარგლებს გარეთ - ქართული ხუროთმოძღვრული ძეგლებისა და კულტურის გასაცნობად, ვახორციელებთ სხვადასხვა პროექტს ( ,,კარცერ-ლუქსი", ,,გრიგოლ ხანძთელის ნაკვალევზე“, ,,ვიცოდეთ ,,ვეფხისტყაოსანი“ ,,მე ისევ მოვალ სიკვდილის მერე“)
რა უნდა გაკეთდეს ქვეყანაში მასწავლებლის პროფესიის პოპულარიზაციისთვის და როგორი უნდა იყოს თანამედროვე პედაგოგი?
მასწავლებელს უნდა მიეცეს სკოლაში ,,თავისუფალი გაკვეთილების მსგავსი" პროექტების განხორციელების შესაძლებლობა, რომ მან სასწავლო პროცესი თითოეულ მოსწავლეს თავისუფლად მოარგოს, შეძლოს მოსწავლეთა პიროვნული თვისებებისა და უნარების მკაფიოდ გამოვლინება და მათზე მუშაობა, რაც ხელს შეუწყობს მოსწავლე-მასწავლებლის ურთიერთგაგებასა და საუკეთესო კომუნიკაციას. თანამედროვე პედაგოგი უნდა იყოს მოტივირებული, უყვარდეს თავისი საქმე და აღსაზრდელები, გამოირჩეოდეს პიროვნული თვისებებით, ფლობდეს არა მარტო თანამედროვე, არამედ ტრადიციულ მეთოდებსაც, რომლებსაც გამოიყენებს სწავლა-აღზრდის პროცესში.
გარკვეული წლების მერე როგორ ხედავთ თქვენს თავს ფილოლოგიაში? როგორია თქვენი სამომავლო პერსპექტივები?
კვლავ ვიზრუნებ პროფესიულ განვითარებასა და წინსვლაზე; მოსწავლეებში წიგნიერების დონის ამაღლებაზე. ამ მიმართულებით ვგეგმავ რამდენიმე პროექტის განხორციელებას.
სწავლებისას ძირითადად რა პრობლემებს აწყდებით? როგორია თანამედროვე ახალგაზრდობა? რამდენად მოტივირებულები არიან სწავლა/სწავლების პროცესის დროს და წინა თაობის ახალგაზრდებისგან რითი გამოირჩევიან ?
მოსწავლეებში წიგნიერების დაბალი დონე ყველაზე დიდი პრობლემაა, ისინი უფრო მოტივირებულნი არიან თანამედროვე ტექნოლოგიებით, წინა თაობებისაგან სწორედ ამით გამოირჩევიან. მიმაჩნია, რომ ტექნოლოგიების განვითარება ხელს არ უნდა უშლიდეს წიგნიერებას, ე.ი. ჩვენ სადღაც რაღაც გვეშლება, სწორედ ესაა მისაგნები და საშველი.
როგორ შეაფასებდით სწავლების ძველ და ახალ მიდგომებს: ახალი სკოლის მოდელს, სქემას, სწავლების ინტერაქციას, ერთიან ეროვნულ გამოცდებს... მიმდინარე 2020 წლის ეროვნულმა გამოცდებმა აჩვენა, რომ გამოცდა ორიენტირებული იყო არა წმინდა პროგრამული კუთხით, არამედ აქცენტი კეთდებოდა მოსწავლის თავისუფალ აზროვნებასთან. თქვენეული მიდგომა ამ საკითხთან დაკავშირებითაც.
სწავლების თანამედროვე მიდგომები, ძველისგან განსხვავებით, უფრო მეტად უწყობს ხელს თავისუფალი, კრიტიკული და ანალიტიკური აზროვნების განვითარებას, რაც მოეთხოვებათ მოსწავლეებს ეროვნულ გამოცდებზე. რა თქმა უნდა, თავისუფალი, დამოუკიდებელი აზროვნება კარგია, მაგრამ პროგრამული მასალის ცოდნაც, აუცილებელია, რათა მოსწავლეებმა თავიანთი მოსაზრებები გაამყარონ მტკიცე არგუმენტებითა და მაგალითებით, მიაღწიონ უფრო მეტ ლაკონიურობას და კონკრეტივიზმს.
როგორც ქართული ენისა და ლიტერატურის პედაგოგისთვის, რამდენად მოტივაციის შემცველია ის ფაქტი, რომ ეროვნულ გამოცდებში ყველა მიმართულებით პირველ სავალდებულო საგნად ჩასმულია ქართული. რა უნდა გაკეთდეს ქართული ენის უფრო მეტად პოპულარიზაციისთვის?
მართალია, რომ ყველა დაწესებულებასა და ორგანიზაციაში საქმის წარმოება ქართულ ენაზეა, მაგრამ მისი შესრულების ხარისხს ყურადღება არ ექცევა, სწორედ ეს უნდა გაკონტროლდეს ძალიან მკაცრად და ამოქმედდეს კანონი.
პანდემიის ფონზე , რეალური საკლასო ოთახი ჩაანაცვლა ვირტუალურმა. რამდენად გადაეწყვეთ ახალ რეალობასთან? რა ისწავლეთ ამ პერიოდში და რა პრობლემებს წააწყდით ამ მიმართულებით.
იყო გარკვეული სახის ტექნიკური პრობლემები, მაგრამ მოსწავლეების მომლოდინე თვალები ყველაფერს მაძლევინებდა. ვირტუალურმა საკლასო ოთახმა ზოგი მოსწავლე სულ სხვა თვალით დამანახა, მაგრამ ნეგატივად შეიძლება ჩაითვალოს ისიც, რომ ზოგი უფრო მიაჯაჭვა კომპიუტერს.
მასწავლებლის აკადემიური თავისუფლება, გუნდურობის პრინციპი და ერთი ნიშნით გაერთიანებული ადამიანების ერთობა როგორ გესახებათ და თქვენეული დამოკიდებულება „საქართველოს პედაგოგთა და მეცნიერთა თავისუფალ პროფკავშირთან“ დაკავშირებით. პირადად თქვენ რა მოგცათ აღნიშნულმა ორგანიზაციამ?
ერთი პროფესიული ნიშნით გაერთიანებული ადამიანების ერთობა, გუნდურობის პრინციპი უფრო გაძლიერებს, გხდის კიდევ უფრო დამოუკიდებელს და გაძლევს იმედს, რომ სიძნელებთან მარტო არ ხარ. პირადად მე „საქართველოს პედაგოგთა და მეცნიერთა თავისუფალმა პროფკავშირმა“ მომცა დიდი იმედი და სტიმული ჩემი პროფესიული განვითარებისათვის. 2016-18 წლებში „საქართველოს პედაგოგთა და მეცნიერთა თავისუფალი პროფკავშირის“პრეზიდენტისაგან, ჩემთვის საამაყო და ღირსეული ლიდერისგან, ქალბატონ მაია კობახიძისგან გადმომეცა მადლობის სიგელები: 2016-ში წარმატებული პედაგოგიური საქმიანობისათვის, ხოლო 2018-ში პროფკავშირულ საქმიანობაში შეტანილი განსაკუთრებული წვლილისათვის.
რას ეტყოდით იმ პედაგოგებს, რომლებსაც სურთ სპმთპ-ში გაწევრიანება. რატომ უნდა გაწევრიანდნენ ? რა პრივილეგიებითა და გარანტიებით ისარგებლებენ? რას ურჩევთ პოტენციურ პროფწევრებს?
კოლეგებთან თანამშრომლობა პროფესიული ზრდის საუკეთესო საშუალებაა, ხოლო "საქართველოს პედაგოგთა და მეცნიერთა თავისუფალი პროფკავშირი" შეუდარებელია ასეთი ურთიერთობებისთვის.
და ბოლოს დაასრულეთ ფრაზა: მინდა, რომ...
მინდა, რომ იბერია გაბრწყინდეს...
მოამზადა ნათია ჯიქურაშვილმა